Openheid over massavernietigingswapens op Volkel!

4 juni: rechtszaak vredesactivisten, rechtbank Den Bosch

P E R S B E R I C H T Platform Tegen de 'Nieuwe Oorlog'

Utrecht, 30 mei 2003 - Op woensdag 4 juni moet een groep vredesactivisten voor de kantonrechter in Den Bosch verschijnen om zich te verantwoorden voor hun aanwezigheid op vliegbasis Volkel op 18 januari 2003. Zij voerden daar een strikt geweldloze burger- inspectie uit naar de op die basis aanwezige illegale kernwapens.
Doel van de inspectie was om de Nederlandse overheid te dwingen volledige openheid te geven over de Amerikaanse atoombommen die al sinds begin jaren zestig op Nederlandse bodem aanwezig zijn, en om deze te verwijderen. De burgerinspectie was tevens een protest tegen de oorlog in Irak en de Nederlandse betrokkenheid daarbij.

Tot de burgerinspectie naar de massavernietigingswapens op Volkel was in het openbaar opgeroepen door het Platform Tegen de 'Nieuwe Oorlog'. Aan de actie op 18 januari namen zo'n 125 burgerinspecteurs deel; 104 van hen werden gearresteerd. Zij moeten in groepen voor de rechtbank verschijnen; de laatste groep op woensdag 4 juni.

Verschillende leeftijden en achtergronden

De vredesactivisten die op 4 juni voor de rechter staan, varieren in leeftijd van 22 tot 76 jaar. Onder hen zijn een boerin, een arts, een fietsenmaker, een studente Internationaal Recht, en zes studenten aan de Landbouwuniversiteit in Wageningen. Voorts zijn gedagvaard: Mark Akkerman (23, bestuurskundige, Uden), Ton de Kruijf (76, voormalig leraar M.O., Leiden), Rob Mes (28, kok, Den Bosch), Marta Resink (48, opbouwwerkster, Eindhoven), Jose Bolwerk (48, secretaresse Vrouwenpartij, Vught) en Yose Hohne-Sparborth (56, religieuze, Utrecht).
Mark Akkerman studeerde eind 2001 af bij de Faculteit Bestuurskunde van de Universiteit van Twente, met een uitgebreide scriptie over de (on)rechtmatigheid van (de plaatsing van) Amerikaanse kernwapens in Nederland. Zuster Hohne-Sparborth verbleef eind 2002 in Irak als lid van een internationaal humanitair inspectieteam.

Alle gedagvaarden zullen verwijzen naar de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof (onrechtmatigheid van kernwapens), en zich beroepen op de Neurenberg Principes (recht en plicht van een ieder om misdaden tegen de menselijkheid te voorkomen). *)
Daarnaast zullen vrijwel alle activisten een persoonlijke verklaring en motivatie afleggen omtrent hun deelname aan de burgerinspectie. Hierbij zal worden ingegaan op ethische, morele en juridische aspecten van kernwapens en oorlog, en op de gevolgen van de inzet van kernwapens voor mens en milieu en het voortbestaan van de mensheid.
De activisten worden juridisch bijgestaan door Mr. Erik Hummels.

Getuigen en deskundigen geweigerd door Officier van Justitie

De vredesactivisten hebben, via hun advocaat Mr. Hummels, de rechtbank verzocht enkele getuigen en deskundigen te dagvaarden om verschillende aspecten van het Internationale Recht en de (gevolgen van de) inzet van kernwapens, tijdens de rechtszitting te verduidelijken.
De Officier van Justitie heeft op 30 mei evenwel laten weten niet bereid te zijn de genoemde deskundigen te dagvaarden. Deze weigering zal bij aanvang van de rechtszaak op 4 juni door Mr. Hummels worden aangevochten, waarna de rechter hierover zal beslissen.

De getuigen/deskundigen die de vredesactivisten graag zouden laten dagvaarden zijn:

• Francis Boyle (VS), deskundige op het gebied van de (on)rechtmatigheid van kernwapens, alsmede de implicaties daarvan voor de nationale rechtsordeningen;
• Christopher Weeramantry (Sri Lanka), oud-rechter van het Internationaal Gerechtshof van de VN te Den Haag. Hij heeft mee- geoordeeld inzake de (on)rechtmatigheid van kernwapens (uitspraak International Court of Justice, 8 juli 1996). Tevens deskundige m.b.t. de reikwijdte van genoemde uitspraak. Thans voorzitter van de International Association of Lawyers Against Nuclear Arms (IALANA);
• Peter Weiss (VS), deskundige op het gebied van het Internationaal Recht inzake oorlog en vrede; oud-voorzitter IALANA;
• Dr. J. (Jan) Gevers Leuven, arts, oud-bestuurslid van NVMP - Gezondheidszorg en Vredesvraagstukken (= Ned. tak van International Physicians for the Prevention of Nuclear War-IPPNW). Deskundige op het gebied van de medische gevolgen van gebruik van kernwapens. Geeft thans gastcolleges op de VU en Universiteit van Leiden;
• Mr. M.J.F. (Meindert) Stelling, jurist; kapitein van de koninklijke luchtmacht-bd, en verbonden aan de Vereniging Juristen voor Vrede (= Ned. tak van IALANA). Deskundige op het gebied van kernwapens en het humanitaire oorlogsrecht.

Nederlandse overheid hoort in de beklaagdenbank

De actievorm 'burger-inspectie' verwijst naar de VN-inspecties in Irak, waar gezocht werd naar illegale massavernietigingswapens, met het doel om die vervolgens te vernietigen. Nederland steunde terecht de VN-inspecties in Irak naar vermeende massavernietigingswapens. Die werden niet gevonden. Toch startten de VS en Groot-Brittannie een oorlog tegen Irak. Die oorlog, zonder mandaat van de VN, werd door Nederland gesteund.
Een van de gedagvaarde vredesactivisten verklaart haar deelname aan de burgerinspectie als volgt: ,,Het wordt hoog tijd dat Nederland hand in eigen boezem steekt, want er liggen ook massavernietigingswapens op Nederlandse bodem. De aanwezigheid van kernwapens op Volkel is inmiddels ruimschoots bewezen, maar de Nederlandse regering en Defensie weigeren consequent om openheid te verstrekken over de 'eigen' kernwapens. De kernwapens op Volkel zijn verboden volgens het Internationale Recht, en moeten worden ge-elimineerd. De Nederlandse houding is hypocriet en inconsequent.
Bovendien lapt Nederland het Internationaal Recht aan zijn laars. Daarom zouden er geen vredesactivisten in de beklaagdenbank moeten zitten, maar Nederlandse regering. Wij hebben niet meer gedaan dan onze menselijke plicht, door op te komen voor het leven en ons te verzetten tegen voorbereiding van de vernietiging van mensen en het leefmilieu. Wij willen dat de Nederlandse overheid het Internationale Recht respecteert! De verkeerde mensen zijn gedagvaard. Wij hebben slechts een kleine overtreding begaan, om daarmee een grote misdaad aan de kaak te stellen. En om de wereld te behoeden voor een nucleaire catastrofe''.

Openbare rechtszitting

De rechtszitting op 4 juni is openbaar en begint om 9:00 uur, in de Arrondissementsrechtbank aan de Leeghwaterlaan 8 te Den Bosch (direct achter het NS-station). De rechtszaak zal naar verwachting de hele dag gaan duren.
De vredesactivisten hebben geen bezwaar tegen het maken van beeld- en geluidsopnamen tijdens de rechtszitting.

*) Toelichting op de Volkel-bommen, de uitspraak van het Internat. Gerechtshof en de Neurenberg Principes vindt u in de bijlage onderaan dit persbericht

---

Noten voor de pers: * Woordvoerders namens het Platform Tegen de 'Nieuwe Oorlog':

• Mark Akkerman, 030-2714376 en 06-10328106 (actie 18 januari)
• Karel Koster, 030-2714376 en 06-13223359 (kernwapen-politiek)

* Woordvoerders namens de vredesactivisten zijn:
• Rob Boogert, 070-3890235 en Marta Resink, 040-2910295 (Akties Tegen Kernwapens)
• Yose Hohne-Sparborth, 030-2316666 (Kerk en Vrede)

* Interviews met individuele vredesactivisten bij voorkeur na afloop van de rechtszitting

* Over het juridisch verloop van de rechtszaak: Mr. Erik Hummels, 030-6932763

* Uitvoerige achtergrond-informatie over de actie op 18 januari 2003, en over kernwapens in Nederland, op de websites:
www.vredessite.nl/nieuweoorlog/2003
www.omslag.nl/pers.htm
www.wereldcrisis.nl

* Televisiebeelden van de actie op 18 januari werden ondermeer uitgezonden door NOS-journaal, RTL-Nieuws en Omroep Brabant

* Uitgebreide filmopnamen van de actie zijn beschikbaar bij:

• Huib Schoonhoven, 06-53895128

---

BIJLAGE: Massavernietigingswapens in Nederland

Op de militaire vliegbasis Volkel (N.Br.) liggen al sinds begin jaren zestig elf Amerikaanse kernwapens opgeslagen, in het kader van de nucleaire (NAVO) taak van de Nederlandse krijgsmacht. De atoombommen op Volkel hebben elk een explosieve kracht die vele malen sterker is dan de bommen op Hiroshima. De aanwezigheid van kernwapens op Nederlands grondgebied wordt van officiele zijde bevestigd noch ontkend. Uit officiele documenten die in het bezit zijn gekomen van vredesactivisten blijkt evenwel onomstotelijk dat er op Volkel minstens elf atoombommen liggen.

Het gaat om kernbommen die in tijd van oorlog door piloten van de Nederlandse luchtmacht zouden worden afgeworpen vanaf Nederlandse F16's. In vredestijd worden de bommen bewaakt door Amerikaanse militairen (de 752 'MUNSS'). Op vliegbasis Volkel zijn speciale bunkers gebouwd ('WS 3 vaults') onder de vliegtuighangars. De bommen kunnen rechtstreeks uit de kelders worden opgetakeld en onder de vleugels van F16- straaljagers worden gehangen.

Internationaal Recht

Op 8 juli 1996 sprak het hoogste rechtsorgaan ter wereld, het International Court of Justice in Den Haag, uit, dat (dreigen met) het gebruik van kernwapens in het algemeen in strijd is met het internationale humanitaire recht.

Neurenberg Principes

In 1949 eindigde het Neurenberg-tribunaal tegen de nazi-misdaden in de tweede wereldoorlog. Rechtstreeks gevolg van dit tribunaal waren de 'Neurenberg Principes', die iedere burger verplichten om oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid te voorkomen.
Dezelfde principes geven militairen het recht om bevelen te weigeren.
De Neurenberg-principes zijn ook te vertalen naar directe democratie: als een overheid meewerkt aan het voorbereiden van misdaden tegen de menselijkheid, dan is het onze burgerplicht hen daarvan te weerhouden.

(uit de factsheet 'De feiten over kernwapens in Nederland'. Zie: www.vredessite.nl/kernwapens/factsheet.html)



_____
menu | dDH