8-6-2017 Een groep bekende Nederlanders roept een nieuw kabinet op om op de reeds ingeslagen weg voort te gaan en te helpen politieke, publieke en diplomatieke druk te ontwikkelen, binnen en buiten de VN, om kernwapens - het enige nog toegestane massa-vernietigingswapen - te verbieden en verder uit te bannen.
Tekst van het 'Maatschappelijk appčl om kernwapens te verbieden en uit te bannen'
Nucleair wapengekletter is weer verontrustend actueel: Noord-Korea versus de VS, Pakistan versus India, Rusland bij de Krim-overname. En de VS en Rusland - goed voor 90% van alle atoomwapens - sluiten first use niet uit. Experts achten de huidige situatie veel gevaarlijker dan in de Koude Oorlog.
Toch is er hoop op een wereld zonder kernwapens - een wens van 85% van de bevolking, van vorige kabinetten, van de VN in hun eerste, unaniem aanvaarde resolutie in 1946, en ook van de NAVO. In VN-verband onderhandelen 132 landen dit jaar over een kernwapenverbod als nieuw drukmiddel op de kernwapenstaten om hun beloften na te komen uit het Non-Proliferatieverdrag (NPV), door bijna alle landen in 1970 ondertekend. Artikel VI daaruit verplicht elk land zich in te zetten voor algehele nucleaire ontwapening onder effectieve en strikte internationale controle. In 1996 preciseerde het Internationaal Gerechtshof in Den Haag dit als een resultaatverplichting voor álle (kernwapen)staten.
Tegen grote druk van de NAVO in besloot het kabinet Rutte-II in 2016 op voorstel van het parlement deel te nemen aan genoemde VN- onderhandelingen, als enig NAVO-lid. Ondergetekenden roepen een nieuw kabinet op deze gedurfde, constructieve Nederlandse rol uit te bouwen en te helpen politieke, publieke en diplomatieke druk te ontwikkelen, binnen en buiten de VN, om kernwapens - het enige nog toegestane massavernietigingswapen - te verbieden en verder uit te bannen.
Er zijn wereldwijd nog zo'n 15.000 kernwapens, tot 1000 keer sterker dan die Hiroshima en Nagasaki vernietigden, met 250.000 doden. Zo'n 2000 staan op scherp en angstwekkend vaak zijn onbedoelde lanceringen maar net voorkómen. In strijd met het humanitair oorlogsrecht maken kernwapens geen onderscheid tussen burgers en militairen. En dan is er nog het risico op cybercrime en terrorisme.
Burgemeesters, medici en hulporganisaties wijzen op de onaanvaardbare risico's van deze wapens en op de illusie van adequate medisch-humanitaire hulp. Er zal slechts onbeschrijfelijk lijden zijn, in de getroffen regio én ver daarbuiten. Zelfs een beperkte kernoorlog tussen India en Pakistan zal zoveel roet in de dampkring opleveren, dat het zonlicht geblokkeerd wordt, met als gevolg forse daling van temperatuur, enorme misoogsten, ongekende vluchtelingstromen en tot twee miljard hongerdoden wereldwijd. En bij escalatie dreigt een Nucleaire Winter en daarmee het einde van de mensheid.
Het is dus hoog tijd dat de wereld zich bevrijdt van dit nucleaire Zwaard van Damocles. Dat dat kan blijkt uit de reductie van 70.000 naar 15.000 kernwapens na de top in Reykjavik tussen Reagan en Gorbachov in 1986. Maar verdergaand ontwapeningsoverleg stagneert al jaren en inmiddels is alom een uiterst kostbare nucleaire modernisering gaande, alleen al in de VS voor 1000 miljard dollar.
Een kernwapenverbod kan deze stagnatie doorbreken en ons land kan een cruciale rol spelen als bruggenbouwer tussen de 132 onderhandelende VN-landen en de kernwapenstaten met hun bond-genoten. Die rol past ons land ook om te komen tot multilaterale onderhandelingen mét de nucleaire machten over een alomvattende, verifieerbare uitbanning van kernwapens, conform artikel VI NPV.
Wij roepen dan ook de Nederlandse politiek op: grijp deze kans om de wereld te helpen verlossen van een levensgevaarlijke Koude Oorlog-erfenis, waarmee we ons nageslacht niet mogen opzadelen.
Eerste ondertekenaars:
* Karin van den Broeke, predikant, bestuurslid Wereldraad van Kerken
* Hans Clevers, hoogleraar genetica, vml president KNAW
* Ko Colijn, vml directeur Clingendael
* Christa Compas, directeur Humanistisch Verbond
* Adriaan van Dis, auteur
* Ben Feringa, hoogleraar chemie, Nobelprijswinnaar
* Louise Gunning, universiteitshoogleraar
* Jan Hoekema, voorzitter Burgemeesters voor Vrede
* Marli Huijer, filosoof, vml Denker des Vaderlands
* Astrid Joosten, TV-programmamaker
* André Knottnerus, hoogleraar huisartsgeneeskunde
* Gerard de Korte, bisschop van Breda, contactpersoon Kerk en Samenleving
* Marcel Levi, hoogleraar interne geneeskunde, chair University College London Hospitals
* Geert Mak, auteur
* Pauline Meurs, hoogleraar bestuur van de gezondheidszorg
* Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie
* Gijs Scholten van Aschat, acteur
* Gerrit van der Wal, toezichthouder-adviseur, vml inspecteur-generaal gezondheidszorg
* Herman Wijffels, oud-voorzitter Sociaal Economische Raad
* Jaap van Zweden, vanaf 2018 chef-dirigent New York Philharmonic Orchestra
Initiatiefnemer en contactpersoon: Peter Buijs, voorzitter NVMP Gezondheidszorg en Vredesvraagstukken (buijspc@gmail.com; 020-6964375; 06-13932342)
8-6-2017