Massale bestorming vliegbasis Volkel

P E R S B E R I C H T

Eindhoven, 1 oktober 2000 - De burgerinspectie van vliegbasis Volkel, waar Amerikaanse kernwapens liggen opgeslagen, is in een overwegend uitstekende sfeer verlopen. Nadat de commandant van de vliegbasis een delegatie van de burgerinpecteurs meedeelde hen niet te willen ontvangen om de gevraagde openheid te verschaffen, zagen de inspecteurs geen andere mogelijkheid dan zelf de basis op te gaan om te zoeken naar de bewijzen van de aanwezigheid van kernwapens.

De burgerinspecteurs beroepen zich ondermeer op de Neurenberg Principes, die iedere burger - en dus ook parlementariers - verplichten (de voorbereiding van) misdaden tegen de menselijkheid op te sporen en zo mogelijk te voorkomen. Tevens willen zij de Nederlandse overheid confronteren met hun verantwoordelijkheid om de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof dd. 8 juli 1996 te respecteren en de internationale afspraken van het Non Proliferatie Verdrag na te komen.

Luid gejuich

Op het hoogtepunt van de dag, toen tientallen mensen via een zelfgemaakte trap en een touwladder een voor een over het hek van de vliegbasis klauterden, stopte het zelfs met regenen. Een voor een klauterden zo'n veertig geweldloze vredesactivisten van allerlei leeftijden onder luid gejuich over het hek. Onder hen ondermeer ex-luchtmachtkapitein Meindert Stelling, schrijver/publicist Karel Glastra van Loon, antropoloog en prominent GroenLinks-lid Hans Feddema en mr. Nico Steijnen van de Vereniging Juristen voor de Vrede. De vrolijk opzwepende muziek van de Fanfare van de Eerste Liefdesnacht zorgde soms zelfs voor een jolige sfeer.

Vijfenvijftig arrestaties

Politiemensen keken machteloos hoe de een na de ander op het hek klom, bovenop het hek breed grijnzend naar de anderen zwaaide, en zich vervolgens op militair terrein liet opvangen door marechaussees. Het kostte de massaal aanwezige politie veel moeite om uiteindelijk de trap, gemaakt van de lattenbodem van een bed, te veroveren en aan gene zijde van het hek te deponeren. Daarop boden sympathisanten spontaan 'voetjes' aan, waardoor nog een hele club burgerinspecteurs met behulp van meegebrachte stukken vloerbedekking over het hek konden klimmen. Uiteindelijk werden vijfenvijftig mensen gearresteerd en overgebracht naar het politiebureau van Uden. Een paar uur later werden de meesten van hen weer vrijgelaten, vrijwel allen zonder proces verbaal.

Geen dagvaardingen

Rob Boogert, mede-organisator van de burgerinspectie, en een van de eerste vrijgelaten arrestanten zei na afloop: ,,Een hoge politiepief vertelde te overwegen om de zaken tegen ons te seponeren en geen dagvaardigingen te zullen doen. Als dat zo is, dan gaan we daartegen in beroep. Want wat we willen is een massale rechtszaak, waarin we ons kunnen verdedigen op basis van de Neurenberg Principes. Ons doel is immers om het Nederlandse nucleaire beleid te laten toetsen aan de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof, dat het gebruiken van en dreigen met kernwapens in strijd is met het internationaal humanitair recht''.
Enkele activisten, ondermeer verdacht van het knippen van gaten in het hekwerk, kregen wel een boete opgelegd. Ook die boetes zullen niet worden betaald. De activisten willen hun zaak collectief voor de rechter brengen en vrijspraak bepleiten op grond van de Neurenberg Principes. (zie onder)

Gloedvolle betogen

Voor aanvang van de burgerinspectie voltrok zich op het podium dat voor de hoofdpoort van de vliegbasis stond opgesteld, een gevarieerd inhoudelijk politiek en cultureel programma.
In haar welkomstwoord refereerde Willemijn van der Werf van Akties Tegen Kernwapens aan een proces tegen de Nederlandse Staat, waarin duizenden mensen eisen dat de Nederlandse overheid de uitspraak respecteert van het Internationaal Gerechtshof van 8 juli 1996 ('dreigen met en het gebruiken van kernwapens is in het algemeen in strijd met het internationaal humanitair recht'). Ze verwees naar de Neurenberg Principes, die alle burgers verplichten om oorlogsmisdaden of de voorbereiding daarvan te signaleren en te voorkomen. Deze Principes zijn zeker ook van toepassing op kernwapens.

Vervolgens ging mr. Nico Steijnen in op de resultaten van anti-nucleaire acties in Vlaanderen. Ook parlementariers lieten zich niet door de hekken van kernwapenbasis Kleine Brogel weerhouden om hun verantwoordelijkheid als volksvertegenwoordiger te nemen ingevolge de Neurenberg Principes.
Deze acties leidden uiteindelijk tot de aannane van een resolutie in het Vlaamse Parlement, die er bij de federale regering op aandringt om 'binnen het NAVO-bondgenootschap te pleiten voor terugtrekking van alle kernwapens uit Vlaanderen'. Het was de eerste keer dat de volksvertegenwoordiging in een NAVO-land zich uitdrukkelijk richt naar de uitspraak van het Internationaal Gerechtshof.

De bewijzen van kernwapens op Volkel

Rob Boogert van Akties Tegen Kernwapens hekelde de NAVO- politiek ('ontkennen noch bevestigen') en somde vervolgens een rijtje bewijzen op waaruit voldoende blijkt dat er kernwapens op Volkel liggen. Hij refereerde onder meer aan de Defensienota 2000, die vermeldt dat Nederland met zijn F-16's een bijdrage blijft leveren aan de nucleaire strijdmacht van de NAVO. Op grond van de Freedom of Information Act in de VS (Wet openbaarheid van Bestuur) werden in 1998 stukken van het Pentagon vrijgegeven over de opslag van 'special tactical weapons' in Europa. Hieruit blijkt dat op Volkel elf speciale bunkers zijn gebouwd voor de opslag van atoombommen, die in tijd van oorlog rechtstreeks uit de kelders kunnen worden opgetakeld tot onder de vleugels van de F-16's. De bewaking geschiedt door het Amerikaanse 752-MUNS-Squadron, een speciale bewakingseenheid voor kernwapens.

Tijdens een debat in de Eerste Kamer (3 november 1998) antwoordde minister Van Aartsen (BuZa) bevestigend op de vraag van senator Pitstra, dat de kernbommen op Volkel op 'de-alert' (niet op scherp) staan. Voorts zijn er tijdens verschillende onaangekondigde burgerinspecties de afgelopen jaren diverse documenten op vliegbasis Volkel buitgemaakt. Deze documenten zijn bij diverse vredesorganisaties komen 'aanwaaien' en maken gewag van oefeningen ('Strike-operaties'), verplaatsingsorders en 'nuclear surety and safety inspections'.
Boogert deelde mede dat deze 'Buit van Onkruit' sinds vandaag op internet staat: www.contrast.org/onkruit

(de tekst van de meeste toespraken staat inmiddels op internet: http://vredessite.nl/kernwapens/in2000)

Politiek debat

Na de ecologisch-vegetarische lunch, klaargemaakt door de koks van Kollektief Rampenplan, volgde een kort politiek debat met de Tweede-Kamerleden Hoekema (D'66), Harrewijn (GroenLinks) en Van Bommel (SP). Zij waren het erover eens, dat de aanwezigheid van kernwapens op Volkel inmiddels een publiek geheim is.

(een impressie van dit debat komt z.s.m. op internet http://vredessite.nl/kernwapens/in2000)

---

Noten voor de pers:

• Voor meer informatie over de aktie kunt u contact opnemen met woordvoerders van Akties Tegen Kernwapens: 040-2910295, 06-51152499 of 06-23555247
• Uitvoerige achtergrondinformatie (oa. fact-sheets en gehouden toespraken) is beschikbaar op de website http://vredessite.nl/kernwapens
• Een eerste fotoverslag is nu reeds beschikbaar
• filmbeelden zijn beschikbaar bij Huib Schoonhoven: 033-4654006 of 06-53851255.

 
_____
menu | dDH