6-9-2024 In de Defensienota creëren minister Brekelmans en staatsecretaris Tuinman een vijandbeeld van Rusland. Hiermee proberen zij te legitimeren dat we ons moeten voorbereiden op een oorlog met Rusland. Daarbij schuwen ze halve en hele onwaarheden niet. Ook de terugkeer van de dienstplicht verschijnt als stip aan de horizon. Het woord diplomatie komt in de vocabulaire van de Defensienota niet voor.

Defensienota 2024
Rusland is onze vijand, zegt minister van Defensie Ruben Brekelmans. 'Een grootschalig militair conflict tussen Rusland en de NAVO was lange tijd ondenkbaar, maar is inmiddels voorstelbaar', schrijft hij in de Defensienota 2024. Daarom 'investeert het kabinet structureel 2,4 miljard euro extra in de krijgsmacht. We gaan daarmee oplopend naar 24 miljard euro per jaar aan onze defensie uitgeven. Daarmee zorgt het kabinet dat Nederland voldoet aan de norm van de NAVO om minimaal 2% van het bruto binnenlands product aan Defensie te besteden', staat in de Defensienota. Nederland gaat tanks kopen, gepantserde vrachtauto's, extra F35-vliegtuigen, helikopters en heel veel bommen en granaten.

Vijandbeeld
Het creëren van een vijandbeeld kan bijdragen aan het legitimeren van het bestaan van de krijgsmacht en het vergroten ervan. In de Defensienota doen de minister en de staatsecretaris hun best Rusland te beschrijven als onze vijand. Een bloemlezing:

Rusland is agressief, de nietsontziende Russische agressie bedreigt onze veiligheid, Rusland zoekt de confrontatie, Rusland draagt bij aan instabiliteit en onveiligheid, Rusland vaart een oorlogszuchtige koers, de oorlogszucht van het Russische regime bedreigt de veiligheid van Nederland, de Russische dreiging richting NAVO- en EU-landen zal niet afnemen, Russische oorlogsmisdrijven in Oekraïne, de Baltische staten en Polen voelen zich bedreigd door Rusland, Rusland is een militair geduchte tegenstander, Rusland ronselt saboteurs in Polen, Rusland voedt de instabiliteit, Rusland is onze strategische rivaal, Rusland moet een halt worden toegeroepen.

Voorbereiding op oorlog
Het beeld dat de Defensienota probeert te creëren, is dat Rusland onze vijand is. Een gevaarlijke vijand die zich voorbereidt op een oorlog met ons. En daarom moeten wij ons voorbereiden op een oorlog met de vijand, Rusland. 'Nederland en Defensie moeten zich daarom voorbereiden op het ergste en snel de krijgsmacht versterken en weerbaarheid vergroten', schrijven de minister en de staatssecretaris in de Defensienota.

Jeroen Wollaars van Nieuwsuur vroeg minister Brekelmans op de dag dat de Defensienota uitkwam of Nederland en de NAVO niet met vuur spelen door Rusland te provoceren met deze militaristische retoriek. 'Is die retoriek niet ook gevaarlijk en mogelijk een self-fulfilling prophecy?', vroeg Jeroen Wollaars aan minister Brekelmans. Daarop antwoordde de minister: 'De afgelopen twintig jaar hebben wij voortdurend een uitgestoken hand naar Poetin gehad. Zelfs nadat Rusland Oekraïne in 2014 is binnengevallen hebben we eindeloos met Poetin aan tafel gezeten om tot vrede te komen. Hij heeft toen besloten om Oekraïne massaal binnen te vallen.'

Onwaarheden
Hier spreekt de minister niet de waarheid. De afgelopen dertig jaar is de NAVO voortdurend naar het oosten uitgebreid, ondanks de belofte na de val van de Berlijnse muur dat niet te zullen doen. In 2008 kondigde de NAVO aan dat Oekraïne lid zou worden van de NAVO ondanks dringende en krachtige bezwaren van Rusland. Én het ontbreken van draagvlak onder de Oekraïense bevolking voor een NAVO-lidmaatschap. In 2014 was de Amerikaanse plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Victoria Nuland in Kiev om een coup tegen de gekozen president Victor Janoekovitsj te ondersteunen. Van 2016 tot 2020 steunde de NAVO de ondermijning van het Minsk II-akkoord door Oekraïne, ondanks unanieme steun in de VN-Veiligheidsraad daarvoor. In 2021 weigerde de NAVO met Rusland te onderhandelen over het NAVO-lidmaatschap van Oekraïne. En in april 2022 riep de NAVO Oekraïne op de vredesonderhandelingen met Rusland te stoppen.

De NAVO heeft er de afgelopen dertig jaar alles aan gedaan om vreedzame co-existentie in Europa te ontregelen en Rusland te provoceren. Tot het moment waar we nu zijn: een verwoestende oorlog tussen de NAVO en Rusland in Oekraïne. Een oorlog die we volgens de Defensienota niet van plan zijn op korte termijn te stoppen.

Russische dreiging?
'De Russische dreiging richting NAVO- en EU-landen zal niet afnemen', staat in de Defensienota. Inderdaad verhoogt Rusland zijn militaire uitgaven tot € 100 miljard, 6% van het BBP, meldt het SIPRI, het Stockholm International Peace Research Institute, een onafhankelijk internationaal instituut dat onderzoek doet naar conflicten, bewapening, wapenbeheersing en ontwapening. Ook meldt het SIPRI dat de Amerikaanse militaire uitgaven tien keer hoger zijn dan de Russische. En de militaire uitgaven van alle West-Europese landen bij elkaar drie en een half keer zo hoog als de Russische. Dat de Russische dreiging richting NAVO- en EU-landen niet zal afnemen zoals de Defensienota stelt, is op zijn minst niet meer dan een halve waarheid.

Dienstplicht
'In geval van een grootschalig conflict, zullen substantiële aantallen troepen voor de NAVO moeten worden geleverd, aangevuld of vervangen', schrijft de Defensienota. 'Defensie beziet daarom mogelijkheden voor meer gegarandeerde vormen van instroom.' 'Niet direct terug naar "de dienstplicht van vroeger", maar wel naar een dienmodel dat gradueel vrijblijvendheid kan afbouwen', staat zo eufemistisch mogelijk op bladzijde 44 van de Defensienota. Een of andere vorm van opkomstplicht staat alvast als stip op de horizon.

Van Dale
'Diplomatie: het regelen van de betrekkingen tussen de staten onderling, het voeren van staatsonderhandelingen, internationale staatskunst.'

U kunt de Defensienota 2024 hier lezen.

Bron: Ministerie van Defensie