10-11-2011 Het rapport 'Lessons from MENA - Appraising EU transfer of military and security equipment to the Middle East and North Africa', geschreven door een groep Europese wapenexportonderzoekers, geeft aanbevelingen ter verbetering van de EU wapenexportcontrole.
Ondanks waarschuwingen van vredes- en mensenrechtengroepen zijn het Midden-Oosten en Noord Afrika jarenlang een belangrijke klant van de Europese wapenindustrie geweest. Europese overheden gaven vergunningen voor wapenexport af naar vrijwel alle autoritaire regimes waar nu de bevolking in opstand is gekomen. Ook andere risico's werden genegeerd, waaronder een verdere verspreiding van de wapens.
De herziening van de het EU Gezamenlijk Standpunt Wapenexport lijkt een goed moment om lessen te trekken uit gemaakte fouten en te zorgen dat deze fouten in de toekomst niet meer gemaakt worden. De angst bestaat echter dat sommige lidstaten zich zullen verzetten tegen strengere controle.
Libië is een bijzonder wrang voorbeeld van falend Europees wapenexportbeleid. Nadat in 2004 het wapenembargo tegen Libië werd opgeheven stonden EU regeringen en bedrijven in de rij om dictator Ghadaffi te voorzien van alle mogelijke wapens en beveiligingsapparatuur. EU landen leverden kleine wapens, anti-tankwapens en militaire helikopters aan Tripoli.
Het exportbeleid ten aanzien van Saoedi-Arabië is een ander opmerkelijk voorbeeld. Het Saoedisch koninkrijk heeft een zeer slechte mensenrechtenreputatie en is recentelijk actief geworden buiten zijn eigen landsgrenzen. In 2009 bestookte Saoedische gevechtsvliegtuigen, van Britse herkomst, Jemenitisch grondgebied. Begin dit jaar rolden Saoedische tanks Bahrein binnen om de onderdrukking van de volksopstand te steunen. Maar voor Europese overheden is het Saoedisch koninkrijk met stip de belangrijkste wapenklant in de regio, met wapenexportvergunningen ter waarde van meer dan €5 miljard in 2009, terwijl Duitsland op het punt staat een grote hoeveelheid tanks te leveren, hetgeen wijst op een 'bussiness as usual' benadering van Saoedi-Arabië.
An Vranckx, een van de auteurs van het rapport, zegt: "De grote hoeveelheden wapens die de afgelopen jaren vanuit de Europese Unie geëxporteerd zijn naar de autoritaire regimes in het Midden-Oosten en Noord-Afrika tonen aan dat de EU wapenexportregels niet goed werken. De komende herziening van het EU wapenexportbeleid biedt een dringend noodzakelijke gelegenheid om iets aan dit probleem te doen, maar het is de vraag of de lidstaten deze gelegenheid zullen aangrijpen, of dat we over 5 jaar weer in dezelfde situatie blijken te zitten."
Het complete rapport kunt u downloaden van:
www.vredesmuseum.nl/download/lessons_from_mena.pdf+
Bron: Campagne tegen Wapenhandel, 10-11-2011